Her 3 yetişkinden 1’inde yüksek tansiyon var olduğunu biliyor muydunuz, üstelik birçoğu bundan habersiz...
Tansiyon rahatsızlıkları yaşlılık, stres, beslenme düzeni vb gibi sebeplerle kişiden kişiye göre değişse de aslında birçoğumuz hipertansiyonun odağında olabiliriz. Sevgili okur! Bu hafta hipertansiyonu önlemenin şayet böyle bir rahatsızlığınız varsa bunu en aza indirmenin yollarını konuşacağız.
Hipertansiyon, arter içi kan basıncının artmasıyla karakterize genetik yatkınlık, çevresel etmenler ve metabolik bozuklukların birlikte rol oynadığı bir sendromdur. Kadınlar da erkeklere oranla hipertansiyon sayısı daha fazladır. Fazla kilo alımı, tuzlu yeme alışkanlığı, aşırı alkol ve sigara kullanımı, yetersiz potasyum alımı, sedanter yaşam hipertansiyonun ortaya çıkmasında rol oynamaktadır. Hipertansiyon inme, konjestif kalp yetmezliği, miyokard enfarktüsü ve periferik vasküler hastalıklar için önemli mortalite riskleri arasındadır.
Sık idrara çıkma, bacaklarda şişlik, nefes darlığı, halsizlik, yorgunluk, kulak çınlaması, burun kanaması, düzensiz kalp atışı, baş ağrısı sık görülen yüksek tansiyon belirtilerindendir.
Hipertansiyon tedavisinde vücut ağırlığı istenilen düzeye gelmelidir. Ailede hipertansiyon öyküsü varsa Beden Kitle İndeksi (BKI) mutlaka normal aralıklarda tutulmalıdır.
DASH diyeti hipertansiyonu kontrol etmek ve önlemek için desteklenen bir diyet modelidir. Potasyum, kalsiyum ve magnezyum açısından zengin bir beslenme modelidir. Diyetle alınan sodyum miktarını kısıtlamaktadır. DASH diyeti kepekli- tam tahıllar, meyve, sebze, deniz ürünleri, kuru baklagil ve az yağlı süt ürünleri açısından zengindir. Yağ, kırmızı et, tatlı, sodyum ve şeker içeren besinler ise azaltılmaktadır. Düşük kalorili ve küçük porsiyonlar tercih edilmelidir. Yeşil yapraklı sebzeler beslenme programında yer almalıdır. Doymuş yağ asitlerini çok içeren tereyağı, sade yağ, iç yağ ve katı margarin kullanılmamalıdır. Haftada 2 kez balık tüketilmelidir. Yemeklerde potasyumdan zengin nane, maydanoz, kekik, dereotu, limon suyu, soğan gibi lezzet verici besinler kullanılabilir. Sarımsağın tansiyon düşürücü etkileri bulunmaktadır. Bu nedenle beslenme programında bulundurulabilir. İşlenmiş şarküteri ürünleri, salamura yiyecekler kısıtlanmalı. Alkol alımı sınırlandırılmalı.
DASH diyeti antioksidan içeriğinden dolayı zengin bir beslenme modeline sahip olduğundan osteoporoz, kanser, kalp hastalığı, inme ve diyabeti önlemektedir.
Düzenli fiziksel aktivite hipertansiyon tedavisinde önem taşımaktadır. Haftada en az 3 gün orta tempoda egzersiz yapılmalıdır. Stresle mücadele edilmeli.
