CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi’ye “Tarım ve Kredi Kooperatifleri, vadesi geçen alacakları ile ilgili olarak ortak, kefil ve varislerine gönderilen ve imza karşılığı teslim edilen borç bildirim mektupları, 2020- 2021 ve 2022 yılında kaç ortağa gönderilmiştir? Kooperatiflerin borçlu ortak ve müteselsil kefillerine vadesi geçmiş borçları için ortak bazında (kefil/varisleri ile birlikte) kanuni takibe düşen toplam tutar ne kadardır? Toplam kişi sayısı nedir? Hali hazırda ödenmeyen krediler için işletilen faiz toplam tutarı ne kadardır? Kredi kullanan kaç kişinin faiz borcu bulunmaktadır?” sorularını yöneltti. CHP Niğde Milletvekili Ömer sorularına Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi imzası ile gönderilen yanıtta, “Konu ile ilgili olarak Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürlüğü alınan cevabi görüş aşağıda yer almaktadır; Talep edilen bilgiler, Türk Ticaret Kanunu'nun 54. 437. ve 527. Maddeleri, Türk Ceza Kanunu'nun 239.Maddeleri ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Kanununun 23. Maddesi uyarınca ticari sır niteliği taşıdığından paylaşılamamaktadır” şeklinde belirtildi. FAKIBABA, ELVAN VE NEBATİ YANITLAMIŞTI CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2017 yılında dönemin Tarım Bakanı Eşref Fakıbaba’ya da benzer bir soru sorduğunu ve Bakanın verdiği yanıtta, “Konuyla ilgili olarak Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürlüğünden alınan bilgilere göre; Türkiye genelinde vadesi geçmiş, idari takibe alınmış, borçları ödeyemediği için icra uygulanan çiftçi sayısı 6.609’dur. Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından kullandırılan kredilerin geri dönüş oranları da önemli seviyede artmıştır. Türkiye genelinde kredi geri dönüş oranı 2002 yılında % 71 iken, 2016 yılında % 97,3’e yükselmiştir” açıklamasında bulunmuştu. Nisan 2022’de Hazine ve Maliye Bakanına da soru önergesi veren Gürer’e Bakan Nebati verdiği yanıtta, “Kredi Kayıt Bürosu veri tabanından temin edilen verilere göre 2021 Aralık dönemi itibarıyla, kamu bankalarının stok nakdi tarım kredisi gerçek kişi müşteri sayısı 852.871 iken özel bankaların stok nakdi tarım kredisi gerçek kişi müşteri sayısı 453.567'dir. Kredi kullanımına ilişkin bilgiler bddk.ors.tr/BultenAylik internet adresinde yayımlanmakta ve kamuoyuyla paylaşılmaktadır” demişti. 27.04.2022 tarihinde ise CHP’li vekil Ömer Fethi Gürer’in Tarım Kredi Kooperatifi ile ilgili sorusuna Bakan Nebati verdiği yanıtta, “Önergesine İlişkin Olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı Cevap Metni Tarım Kredi Kooperatiflerinden kredi kullanan ortak sayısı 356.683 olup 2021 yılında takibe alınan ortak sayısı yaklaşık olarak binde 2'dir” demişti. Ömer Fethi Gürer’in farklı bir yazılı sorusuna Bakan Elvan tarafından “KKB’den temin edilen verilere göre Mart 2021 dönemi itibarıyla bankacılık sektörü tarafından tarım kredisi takip hesaplarında izlenen stok müşteri sayısı ise 174.280’dir” yanıtı verilmişti. FAALİYET RAPORUNDA DA VAR CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2021 yılı verilerinin faaliyet raporu ile kamuoyuna internet üzerinden de açıklandığına dikkat çekerek “Tarım ve Orman Bakanı 2022 sürecine ait verileri ticari sır kapsamına soktu. Bilgi vermekten kaçınmanın ve olan biteni kamuoyundan saklamanın anlamı yok” diye konuştu. Gürer, Bakan’ın yanıtlamadığı sorunun faaliyet raporunda açıklandığına da dikkat çekti. TARIM KREDİ KOOPERATİFİ BORÇ BİLDİRİM MEKTUPLARI Tarım Kredi Kooperatifi Faaliyet Raporunda “2021 yılında borç bildirim mektuplarının Kooperatiflerin borçlu ortak ve müteselsil kefillerine vadesi geçmiş borçları için gönderimi yapılmaktadır. 01.01.2021 Tarihinden 31.12.2021 tarihine kadar 50.000 kişiye Borç Bildirim Mektubunu gönderimi sağlanmıştır” denilmekte ve şu bilgiler yer almaktadır. GENEL TAHSİLAT ORANLARI YILLAR VADESİ GEÇEN ALACAKLAR TAHSİLAT TUTARLARI TAHSİLAT ORANLARI 2018 512.114.870,26 8.682.372.349,71 94,43 2019 981.456.446,30 10.760.116.307,71 91,64 2020 1.175.189.495,41 9.850.070.932,44 89,34 2021 768.898.388,57 10.711.571.892 93,30 HACİZ İŞLEMİ SONRASI YAPILAN TAHSİLAT 2011 tarih 6215 Sayılı Kanun kapsamında aciz vesikasına bağlanarak Hazine ve Maliye Bakanlığından 21.333 ortak üzerindeki 267.534.983,70-TL Hazine Müsteşarlığı’ndan tahsil edilmiştir. YILLAR İTİBARİYLE KREDİ DAĞILIMI KREDİ 2018 2019 2020 2021 ORAN YENİLEME 886.172.506 1.296.153.867 541.575.406 289.158.365 -46,61 İŞLETME 6.677.817.112 6.706.287.570 7.452.461.909 10.523.330.516 41,21 YATIRIM 462.503.647 219.836.868 266.930.547 223.804.220 -16,16 TOPLAM 8.026.493.265 8.222.278.305 8.260.967.862 11.036.293.101 33,60 2018 2019 2020 2021 ORAN KULLANDIRILAN KREDİ 8.026.493.265 8.222.278.305 8.260.967.862 11.036.293.101 33,60 İNDİRİMLİ KREDİ 4.427.161.112 5.706.147.312 6.272.611.495 9.195.503.431 46,60 ORTAK SAYISI 414.482 390.763 364.238 356.683 -2,07 TARIM KREDİ KOOPERATİFİ BORCU CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Tarım Kredi Kooperatifi çiftçilere uygun fiyatlar ile girdi temin edip ortaklarının tarımsal sorun ve taleplerini karşılamak amacıyla kurulmuştu. İktidar, son dönemde piyasada artan ürün fiyatları karşısında Kooperatifi marketçiliğe yöneltti. T.C Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifini çiftçi kuruluşu saymadığından dolayı yüksek faizle kredi vermektedir. Tarım Kredi Kooperatifi de bu yüksek faizi, kaynak kullanım bedeli olarak ortaklarına yöneltince çiftçi zor duruma düştü. Bankanın, kooperatifi ticari işletme olarak görmesi kredi maliyetlerini yükseltti. Bu arada siyasi iktidar adına Bakanlar, serbest piyasa ekonomisinden yana olduklarını açıklamalarına karşın seçim yaklaşınca Kooperatif marketleri üzerinden fahiş şekilde fiyat düşürmenin yöntemini aramaya başladılar. Cumhurbaşkanı da marketlerin fiyat indirimi için telkinini kamuoyuna duyurdu. 2019 yılında yapılan yerel seçim öncesi tanzim çadırları kuran ve burada fiyatları indiren Tarım ve Kredi Kooperatifi zarar etmişti. Seçim bitti çadır gitti. Kurum zararı görmezden gelindi. Asıl işlevi çiftçi girdilerini uygun fiyatlar ile karşılamak olan kooperatif yeniden marketçiliğe yöneltiliyor. ‘Devlet bakkalcılık yapamaz’ diyen AKP zihniyeti marketçiliğe soyunuyor. Ancak zarar ve sorunlar sorulunca ‘ticari sır’ denilerek, soruları yanıtlamak yerine yan çiziliyor. Cumhurbaşkanlığı sisteminde şeffaflık giderek yok olurken bir Bakanın diğer Bakan tarafından ne yapıldığına dair bir haberi olmuyor ve yanıtlar da birbiri ile örtüşmüyor. Liyakatın kaybolduğu bir parti devletine dönen yönetim ile herkesin kafasına göre takıldığı bir süreç meydana geliyor ve sorunlar katlanarak artıyor. Borç için giden mektup sayısı ve kanuni borçlu sayısına ait bilgiler ‘ticari sır’ denilerek verilmek istenmiyor. Şeffaflıktan uzaklaşılarak ve bilgi saklanarak sorunlar gizlenmeye çalışılıyor ” dedi.